Wednesday 6 June 2012

APU NAKTEA

He khawvela sial ang ka lo seilen ve lai a, sazu vaivut bara ka tawlh hruah hruah lai te khan Apu Naktea a lo ni dim diam tawh a. Tualchai rual ka nih atang khan Apu Naktea lo chu boss dang ka nei lo. Engkim a thiam a, engkim a hria tih kha ka utawk tur vawn hmiah!

A ni taka, thinglawn nise zawng (monkey) pathum a um hlum tawh emaw tih tur khawpin a thiam a. Van rim nam vung vung khawpa sangah pawh a lawn ngam tlat.! Thei (fruit) lawh te kha a hneh lutuk tlat, a kawrhma seh a, a rawn fun thla tawk zel. A kid te tan chuan bansan mai mai phal chi a ni lo. Ka tan ngat phei chuan a kid no. 1 nih kha tum loh phal chi a nilo; ka kal theih lohnaah min kai a, ka lawn theih lohnaah pawh min dawm cheu! Chumai a ni nem, ka ei phak loh min lawh a, ka ei ngai loh min hawn thin tlat alawm.

Infiamna lamah thiam loh a nei miah lo! Olympic-a goldmedalist aiin ka chhuang daih zawk. Amah vang liau liauvin KAWN VENG NAUPANG kan hneh a, kan ngui ban hial.! A tel lo chuan kan inkhel ve thei meuh lo, a chhan chu ball rim a hre tlat. Keini thingtlangah pawh tlangchhipa awm tih takah kan fil (field) atanga ball liam chu hmuh har tak a ni. Kham pathum vel zawh thlak a ngai deuh ziah! Chuta chinah chuan hlauhna in min nang a, ball liam um nih kan intheihngilh tawh thin. Apu Naktea chuan chung zawng zawng chu a pawisa lova, a kid te pet liam anih phawt chuan a um hnial lova, a hreh hek lo. Tuma hmuh zawh loh, kan vai (apu naktea tello) a kan zawn hmuh zawh loh pawh Apu Naktea chuan, dahsa la ang maiin a zuk thurchhuak leh kauh thei nia.!

Thingtlang naupang tih takah ramhnuaia pipu suih te kan hrat a, chung zawng zawngah chuan a khaipa nih a tlin thin hle. A then thui lai tak pawn chatin Apu Naktea chu tla se, a tap ve ngailo! A er ngelh ngelh a, a lo tawng thei ve leh mai thin. Boss nih kha a va tlin em!

A tawlailir mawlh mai kha a tlanchak, mi feh haw, theih-pa-tawpa rit phur, chau lampang, kal chak thei tawh lo te kha kan lehpel zut zut thin a, kan aupui nasa thei asin. A kid te tihtur min tuk chuan lawm takin kan pawm thin. A chhan chu chhovah 'min nawr r'u' a ti ve ngai lova!! Tawlailir ke a hnawih tur tel (oil) hmuam ru tura min tih pawhin, biang puar ful (full) pawpin kan hmuam thin! Apu Naktea thupek a ni tlat a.!

Ka tan bik phei chuan a va tha in a va fel em! A chawtlang ken te mi eiban a, mei kan chhem pawn hmawlh fawm min awltir a, a tawlailirah a hmaah mi chuantir a, pipu pawh min uai hmasaktir thin. A thei lawh pawh a lian tha tha mi pe a, inkhelhnaah pawh mi pet goal tir hial.!

Chung zawng zawng chu ka tan a hlu lutuk a, a sâng êm a, ka phak lo a ni. A hnena lawmthu sawina chang ka hre lo kha ka va inchhir em! Âwm chum meuhin ka inchhir. Tunah zawng vangkhaw hmun lova lengin, tuanna mual a dang ta. Ka tan erawh i hlui lo, hman atanga tun thlengin ka tan, kei ka tan chuan APU NAKTEA i la ni a, i ni reng bawk ang.

Tuesday 5 June 2012

Tho La, Ding Ta Che

Kum 1988 pawltlak thla khan he khawvel êng ka hmu ve tan a, ka nu leh pa te an lawm tehreng nen keichuan tapin ka chhang let anih kha! Engvanga tap nge ka nih ka hre lova, tahchhan ka neih pawh ka hre lo. Ka lo leikang deuh hnu thleng pawh khan, chhan leh vang awm lovin ka nuiin ka tap thin.

Tunah chuan puitling ka ni ve tawh a, chhan awmin ka nui a, chhan awmin ka tap ta! He khawvel êng ka hmuh tirh a ka nuih leh tah nen chuan khaikhin chi pawh a ni tawh lo. Hringnun hi a lova mak em!

Hring dam hun ti a an sawi (kum 70-80) zahve pawh ka vui liam hma hian, ka la thlakhlelh em em tam tak ka mangtha a, ka duh leh ngaih em em tam tak ka vui liam asin. Hlimna zawngin ka hun tam ber chu ka hmang ral a, ka zawn ve reng reng loh lungngaihnain mi tlak buak fo a. Ka duh miah loh tam tak ka nei a, ka duh tam tak ka chân bawk.

Tapin Ka Rawn Zawng Zel Ang Che, Nui Hiauvin

Hmanni a status a ka hman kha a ni a, ka rilruah a awm reng thu kha ka lo sawi tel nghe nghe kha. Khatihlai khan engvanga ka rilrua awm tlat nge anih ka hre lova, hriat ka tum lem lo bawk. Mahse thawhtan zan alo thleng a, KTP inkhawm zan a lo ni a, ka han inkhawm ve chiah chu le! chhanna ka dawng chiang hle mai. (Up hlen chi niin ka hre silo, sawina tur hmun tha nei ila chuan, ka rawn upload kher lo mai thei ni)

Heti zawng hian lo thlir tur tih ka hrechhuak ta zawk a,' Lalpa mite chu he leiah hian tapin rum mahsela, chatuan nunna chang tawh an nih avangin he khawvel lungngaihna te chuan a hneh zo lova, an chhungrilah an nui thin a lo ni a'. He khawvelah an taksa awm mahse, an thlarau chuan van nun a neih tlat tawh avangin chhungrilah an lo nui thin a ni zawk.

Kei a kara mi bawlhhlawh leh tlaktlai lo, 'nang rethei, mitdel saruak' tih awm tawk lek tan hian, he thu hi a ril lutuk a, hriatfiah phak rual a nilo tih ka hria. Kohhran leh khawtlangah pawh member fang nih duh tawk ve em em tan chuan, ka lo nuihpui vur vur hi ka indem lem lo! Kumkhatah vawi khat tak ngial pawh kawmiti (committee) kohna ka hmingin ka dawng ngai tlat lo alawm. Chuti chung pawh chuan, ka chaw ei a tui thova, mite aiin ka nui ri a zawi bik miah lo. Ka thlarau chu sawi loh, ka taksa tak ngial pawh hi 'LAL' neilo lenin a leng a. Kristian inti ve siin Krista chanchin zu han ngaihtuah ngai miah lova... Pathianni Sunday Sikul bak hi ka inkhawm ve na tur a ni lo emaw ka ti hman hial tawh a. Ka va bo em!

Ka Tlangval Lai Chuan (Zan Lungngaihthlak)

Thingtlang tlangval mawl ve tak, rual awhna nei hran lo, mi tana hnawk sak lem lo ka ni a, Sunde sikula Pathian thu kan zir bak hriat belh tlem tak ka ni. Chan tawka lungawi lohna pawh nei lem lo ka ni. Khawvel sum leh pai dinhmun tlachhiain min tibuai lova, pawisa thleng hlutna tlahniam phei chuan ka nunah thu a sawilo lehzual! Khuanu ruatah lungawi loh chu sawi loh mahni mum a mum ve tawp mai ka ni a, thingtlang loneia eizawng kan nih avangin, hlo thlawh hunlai chuan khawchhungah ka awm ngai meuh lo.

A hminga tlangval ve nafam chuan, ngaihvarung thrawn te pawh kan neilo a ni bik lova. Mahse computer age a cheng lanu leng te chu keia tan chuan lianchung leng an chang zel si. Chutiang dinhmuna ka din laia, an naupanlai ka hriat chian ve em em ten a mal mum tha tha an thlang zet zet te pawh thikna chang zu han hre miah lo a!

Kan khua hian ram kan neih zau tha em em a, ka ramriahna atang pawh chuan kan khua aichuan khaw thenawm a hnai zawk hial a. Chawlhni te hian haw lovin kan cham tlang mai thin reng a. A chang chuan khaw thenawmah chawlhni te ka zu hmang ve zeuh thin bawk.

Ka Vanin Kawng - III (Nunhlui)

Thing delh loh, lung delh loh na na na chu a kum a telin kan thang ve zel aniang! Pawl kua (cl-IX) ka nih meuh chuan chhe lo kha ka hre thei ta zek a. Pawl riat ka nihlaia 'NAUTE' min tih nachhan theihngilh thakin tum tawk te te melhin ka hmanhlel ve ta!

Ka kum hnihna a nih tawh vang nge, lo lut thar ho lah chuan min hre zek a. Lehkha zir theihnghilh thakin, Theih-pa-tawp chhuaha tum tawk leng chhai chu ka thlang lek lek ta mai a! Thingtlang naupang hmelchhe ve tak khan Lalfapa emaw ka inti niang, a chhe lo lo kha ka tan ka hauh ru deuh tlat a. Hnai deuh hleka mipa dang an biak chuan lehkha zir nasat vang pawh ni lovin ka mit a thip deuh tlat nia!

Thuneihna ka nei miah lo chung pawh a, ka intihthu nen. Ka lo duh ruk lakah khan thuneihna han chang ngat ila chu(h)! Val dang kha chu e, he solar system piah lamah ka thawn mai tur. Mahse ka thu ngang lo a ni. Kha nu khan ka duhzia chu hria se a lawm loh pawn min ngei ngawt ang. Kan sikul (building) leh ka neih zawng zawng bakah tlem pekbelh pawn ka la duh nia! Duh tak ka ni. Aizawl leh a chhunga hausakna zawng zawng ai pawn ka duh daih zawk.

Ka Vanin Kawng - II (No Entry)

Class VIII zawm tur chuan engkim tifel turin Principal te inah chuan kan lut a, ka pa nen chuan a indawr a. Ka rei, Inchhung hi a va fai em! Bangah lah chuan ka hmuh ngai loh hmuhnawm a va tam em! Ka mit chu a tlai ngei mai, mahse rin loh lamah ka pa chuan ‘Mama hetah hian i awm nghal ang a, kei chuan ka hawsan dawn che nia’ min rawn ti a. Ka hnual rawih a mahse cheng sawm (Rs 10/-) min pe a, nasa taka tihlawmin ka awm leh ta zawk a.

Ka pa haw atanga rei vak lovah chuan tlangval lian tha zet mai, ngo vuah mai hian min rawn be ta! Rawn lut thar kha i ni em? min ti a, chhan tur nge chhan loh tur tih ka ngaihtuah laiin midangin min lo chhan khalh daih lehnghal. Hlauh tur nge tih (trih) tur tih ka ngaihtuah laiin, min bazar pui dawn tih min hrilh a. ‘Kal ang le’ a rawn tih chuan ka phu zawk a, din ka’n tum a, ka lo ding reng tawh a. Kan inzui chhuak ta chu le(h)! inzui a zawngah hian kan inzui ber awm e, a hniak ka chhinchhiah zel a, a rahnaah chat chat ka rap ta chaih chaih mai nih chu.

Khawiah nge mi hruai zel dawn ka hre lo na a, ka zui zel a. Dawr pakhatah min luh pui a, ka mamawh a lo awm kim vek! Chutiang dawr chu khawvelah hian a awm tih ka hre miah lo! Dawr lo nghaktu chuan ‘Mama’ a tih apiang chuan, ‘eih’ ka lo ti ve hman ziah lehnghal, min hruaitu zawk kha a ko tih ka hrechhuak veleh mai zel bawk a! Masi dawna kawr tial thar pakhat nei ve chauh thin tan chuan, School uniform mahnise a thar vek han neih chu nuam tak a ni. (Tuna ka ngaihtuah let hian, kan thil leina dawr hi MA-I ENTERPRISE (Angaiha nu dawr) niin, min hruaitu pawh hi U MAMA (fam) S/o Madam-i ni ta in ka hria)

Ka Vanin Kawng - I

Tukkhat chu ka pa hian "Mama, tho rawh. Kal tawh ang" tiin mi rawn kaitho a. Thiamna sang zawk zirtur leh ka laka an beiseina tihlawhtling turin, khawpui lam panin kan pafa chuan kan chhuak a.

Zirna in tha ni a kan hriat apiangah chuan hnawl ka ni ta zel mai le! Ka pa hrilhhai zia pawh hrethiam lo chuan, ka la phur ve em em zel a. Ka pa beidawng chuan veng kilkhawr lama kan chhungte inah min luhpui ta rawih a. Khawpui kan chuankai chhan a sawi lai chuan, a beiseina te a thamral zia chu thup rual lohin a lo lang a. Mahse ka tana tha tur zawk a ni tih reng a ring phak lo.

Kan dinhmun hrechiangtute thurawn pawmin, an mi kawhhmuh Aizawl North High School chu kan pan ta a. Min hrethiam takin min dawr a, an kianga thlamuang taka awm turin ka pa ngei pawh chuan, lungdam takin kan khua chu min pan san ta..